Τύπος Δραστηριότητας:
x Καθοδήγηση
❑ Καθοδήγηση από Ομότιμους
❑ Εργαστήριο
Σχετικός πυλώνας: Δεξιότητες οικονομικών και διαχείρισης χρημάτων
Σχετικές ικανότητες: Εγκάρσια Στοιχεία, Κοινωνική & Πολιτική Ικανότητα, Μαθαίνοντας να Μαθαίνετε, Αίσθηση Πρωτοβουλίας & Επιχειρηματικότητας,
Διάρκεια: το ελάχιστο 8 ώρες (συνιστάται να διεξαχθεί τουλάχιστον σε τέσσερις διαφορετικές χρονικές περιόδους)
Υλικά και Πηγές: Φορητός υπολογιστής (λάπτοπ) με σύνδεση στο διαδίκτυο, εκτυπωτής, χαρτί Α4, τετράδιο, μαρκαδόροι, στυλό
Δραστηριότητα καθοδήγησης ενός προς έναν
Όπως οι προηγούμενες, αυτή η δραστηριότητα οργανώνεται σε δύο συνιστώσες: (i) Προώθηση αυτονομίας (δημιουργία και εφαρμογή αυτοματοποιημένης διαδρομής, εξερεύνηση εαυτού και ενεργή οικοδόμηση στρατηγικών ενδοπροσωπικής ενίσχυσης) και (ii) Βοήθεια στον καθοδηγούμενο να εντοπίσει ευκαιρίες, ενδιαφέροντα, προθυμία να ακολουθήσει μια προσωπική εποικοδομητική πορεία που αφορά τις δεξιότητες οικονομικών και διαχείρισης χρημάτων.
Προτάσεις: Εάν κάποια από τις προηγούμενες συναντήσεις έχει διεξαχθεί, το συγκεκριμένο θέμα δεν είναι υποχρεωτικό να διαβαστεί. Συνεχίστε με το επόμενο θέμα:
Λάβετε υπόψη ότι πρόκειται για συνάντηση καθοδήγησης – όχι για επιμορφωτική ή εκπαιδευτική δραστηριότητα ή για εργαστήριο! O Επαγγελματίας Ολοκλήρωσης Φροντίδας (ΕΟΦ) δεν είναι δάσκαλος/εκπαιδευτής/διοργανωτής, είναι ένα στοργικό άτομο με εμπειρία, το οποίο θα χτίσει μια σχέση με ένα άτομο με λιγότερη εμπειρία που οδηγεί στην παροχή υποστήριξης, φιλίας και εποικοδομητικού προτύπου συνεχώς για κάποια χρονική περίοδο. Ο ρόλος του Επαγγελματία Ολοκλήρωσης Φροντίδας (ΕΟΦ) είναι να παρέχει στο νεαρό άτομο υποστήριξη, καθοδήγηση και βοήθεια. Ο Επαγγελματία Ολοκλήρωσης Φροντίδας (ΕΟΦ), μέσω μιας σχέσης καθοδήγησης θα πρέπει να μπορεί να ακούει και να θέτει ερωτήσεις που θα δοκιμάζουν τον καθοδηγούμενο ώστε να εντοπίσει το σχέδιο δράσης σχετικά με την προσωπική του ανάπτυξη.
Η ευελιξία είναι προσόν! – Η συγκεκριμένη συνάντηση μπορεί να συνδυαστεί με διαφορετικές δραστηριότητες, ξεκινώντας με γνωριμία του ενός με τον άλλο και ανασκόπηση εαυτού, στην συνέχεια δημιουργία σχέσης έως το σημείο συζήτησης συγκεκριμένων θεμάτων.
- Επίτευξη της ανάπτυξης αυτονομίας (δημιουργία και εφαρμογή αυτοματοποιημένης διαδρομής, εξερεύνηση εαυτού και ενεργή οικοδόμηση στρατηγικών ενδοπροσωπικής ενίσχυσης).
- Εντοπισμός ευκαιριών, ενδιαφερόντων, προθυμίας επιδίωξης μιας προσωπικής εποικοδομητικής πορείας που αφορά τις δεξιότητες οικονομικών και διαχείρισης χρημάτων του καθοδηγούμενου.
Αποτελέσματα
- Αυξημένη αυτονομία, ειδικά σε σχέση με: (i) ικανότητα δημιουργίας και επιτυχούς εφαρμογής μιας αυτορυθμιζόμενης αυτοματοποιημένης διαδρομής, (ii) απόφαση και διενέργεια εξερεύνησης εαυτού και (iii) ενεργή οικοδόμηση στρατηγικών ενδοπροσωπικής ενίσχυσης.
- Ενίσχυση του αισθήματος εμπιστοσύνης, ασφάλειας και εποικοδομητικού πνεύματος του καθοδηγούμενου στην σχέση του με τον Επαγγελματία Ολοκλήρωσης Φροντίδας (ΕΟΦ).
- Αύξηση της ικανότητας του καθοδηγούμενου για την οργάνωση της αίσθησης του εαυτού και της θετικής έκφρασης συναισθημάτων για τον εαυτό του/της, για καθοριστικά γεγονότα της ζωής και σημαντικά άτομα, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις προκλήσεις που μπορεί να δημιουργήσει η υγεία (σωματικές, ψυχολογικές και κοινωνικές) καθώς ενηλικιώνεται και αποχωρεί από την δομή παιδικής προστασίας (ΑεΦ).
- Ανάπτυξη της επίγνωσης του καθοδηγούμενου σχετικά με τις επιλογές του/της στη δημιουργία επαρκών στρατηγικών σε ό,τι αφορά τις δεξιότητες οικονομικών και διαχείρισης χρημάτων.
Παγκόσμιοι προβληματισμοί (πρβ. Συνάντηση 1): Εάν κάποια από τις προηγούμενες συναντήσεις έχει διεξαχθεί, το συγκεκριμένο θέμα δεν είναι υποχρεωτικό να διαβαστεί. Μεταβείτε στο τμήμα «Προκλήσεις».
Η διαδικασία καθοδήγησης μπορεί να είναι χρήσιμη για μια ευρεία γκάμα διαφορετικών καταστάσεων και για διαφορετικά στάδια της ζωής. Καθώς πρόκειται για ευέλικτη, προσωποκεντρική και εποικοδομητική διαδικασία, όπου απαιτείται ένας «έμπειρος και έμπιστος σύμβουλος» (σε αυτή την περίπτωση ένας ενήλικος), ο οποίος/η οποία θα μοιραστεί την εμπειρία και τη γνώση του/της με έναν τρόπο που θα διευκολύνει την ανάπτυξη του καθοδηγούμενου, αφορά ιδίως παιδιά που είναι ενσωματωμένα στο κρατικό σύστημα φροντίδας. Μπορεί να αποτελέσει μια ενδιαφέρουσα ευκαιρία για τον καθοδηγούμενο να αποκτήσει μια θετική και εποικοδομητική επιρροή στη ζωή του, καθώς και να αναπτύξει μια σχέση που βασίζεται στην εμπιστοσύνη, στο να μοιράζεσαι, στον σεβασμό και στην φροντίδα.
Για να γίνει αυτό, ο Επαγγελματία Ολοκλήρωσης Φροντίδας (ΕΟΦ) έχει απαιτητικό ρόλο, στον οποίο θα ζητηθεί:
- Ενεργή ακρόαση.
- Παροχή διαφορετικών οπτικών (όχι μόνο αυτών του ΕΟΦ).
- Ενθάρρυνση της ενδοσκόπησης και της αυτοκριτικής.
- Παροχή εποικοδομητικής κριτικής και αποδοχή του γεγονότος ότι υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι να βλέπεις, να αισθάνεσαι και να υπάρχεις σε αυτόν τον κόσμο.
- Λήψη παρατηρήσεων (feedback) που βασίζονται σε γεγονότα.
- Υποβολή ερωτήσεων για την καλύτερη κατανόηση των καταστάσεων ή προβλημάτων.
- Τόσο ο ΕΟΦ, όσο και ο καθοδηγούμενος θα πρέπει να έχουν ανοιχτό μυαλό και θετικές προσεγγίσεις. Επομένως, ο ΕΟΦ θα πρέπει να αποφύγει τις καθοδηγητικές ερωτήσεις και πάντα να έχει στον νου του ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται από τον καθοδηγούμενο.
- Παροχή πληροφοριών και γνώσεων, πληροφόρηση και ανταλλαγή (αν-)επίσημων δικτύων.
- Παροχή συμβουλών σχετικά με την εκπαιδευτική και/ή επαγγελματική ανάπτυξη, και/ή άλλων ζητημάτων που θεωρούνται σχετικά από τον καθοδηγούμενο.
- Εστίαση στην σχέση μέσω θετικών και εποικοδομητικών προσεγγίσεων – παροχή υποστήριξης και ενθάρρυνσης.
Σχετικά με τις βασικές δεξιότητες καθοδήγησης, τα παρακάτω αναφέρονται συχνά στη βιβλιογραφία:
- Αυτογνωσία – υποδηλώνει καλή κατανόηση των δυνατών σημείων και των αναπτυξιακών αναγκών.
- Αξιοπιστία – σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο.
- Προσβασιμότητα – προθυμία και δέσμευση όσον αφορά τον χρόνο και τη διαθεσιμότητα για υποστήριξη και καθοδήγηση.
- Επικοινωνία – οι καλές δεξιότητες επικοινωνίας και η ικανότητα κατανόησης των ιδεών και συναισθημάτων των άλλων είναι απαραίτητη!
- Ικανότητα εμψύχωσης – o ΕΟΦ θα πρέπει να μπορεί να δημιουργεί ένα περιβάλλον μάθησης/ανταλλαγής, ασφαλές ώστε οι καθοδηγούμενοι να μοιραστούν ή να δοκιμάσουν διαφορετικά πράγματα.
- Δημιουργικότητα και Εφευρετικότητα – να είναι κάποιος ανοιχτός σε νέους τρόπους εκτέλεσης των πραγμάτων και διαφορετικούς τρόπους μάθησης/εργασίας.
- Κατανόηση – ικανότητα κατανόησης των καθοδηγούμενων.
- Αντίληψη – ικανότητα κατανόησης διαφορετικών οπτικών, προσεγγίσεων και πιθανών υποβάθρων των διαφορετικών καθοδηγούμενων.
-Η αυτοπεποίθηση και η αυτοαντίληψη μπορεί να είναι χαμηλή, γεγονός που μπορεί να έχει πιθανή αρνητική επιρροή στην αυτοαξιολόγηση της γνώσης και των δεξιοτήτων που αφορούν τα οικονομικά και την διαχείριση χρημάτων. Η συζήτηση των δυσκολιών και των ευαίσθητων σημείων σχετικά με τα χρήματα και τη διαχείριση των οικονομικών (ένα γεγονός που συνήθως δυσκολεύει τα παιδιά που ενηλικιώνονται και αποχωρούν από δομές παιδικής προστασίας) σε μια ιδιαίτερα αγχωτική περίοδο {Αποχωρών εκ Φροντίδας (ΑεΦ)} μπορεί να προκαλέσει την αύξηση αρνητικών συναισθημάτων, φόβων και ανησυχιών.
-Μερικά θέματα μπορεί να είναι αρκετά αφηρημένα/δύσκολα και να μοιάζουν άσχετα στον καθοδηγούμενο (π.χ. αποτελεσματική διαχείριση οικονομικών).
-Διατήρηση και συνεχής ενίσχυση μιας θετικής, εποικοδομητικής και γεμάτης εμπιστοσύνης σχέσης με τον καθοδηγούμενο (λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παιδιά χρειάζονται χρόνο και ευκαιρίες για να δεθούν και να αναπτύξουν από κοινού δραστηριότητες, καθώς και στιγμές αυτοπεποίθησης και ανταλλαγής, οι οποίες απαιτούν ευελιξία και υποστήριξη από τον ΕΟΦ).
-Ο Επαγγελματίας Ολοκλήρωσης Φροντίδας (ΕΟΦ) θα είναι προετοιμασμένος να αντιμετωπίσει επαρκώς την συναισθηματική πίεση και τις δυσκολίες/αμφιβολίες σχετικά με την αυτοπεποίθηση/αυτοαντίληψη, ειδικά σε σχέση με τη διαχείριση οικονομικών και χρημάτων {ένα από τα θέματα που θεωρούν χρήσιμο τους Αποχωρών εκ Φροντίδας (ΑεΦ)}.
-Ο ΕΟΦ θα χρησιμοποιεί απλή γλώσσα (εάν απαιτούνται τεχνικές έννοιες θα επεξηγούνται μέσω πρακτικών παραδειγμάτων, αναλογιών και/ή προσωπικών εμπειριών) ώστε να διασφαλιστεί ότι ο καθοδηγούμενος κατανοεί σωστά όσα αναφέρονται. Παρακαλούμε εστιάστε στις οπτικές/διαστάσεις του συγκεκριμένου τομέα, οι οποίες εκλαμβάνονται ως σχετικές και ως προτεραιότητα για τον καθοδηγούμενο.
-Ο ΕΟΦ θα εστιάσει στη δημιουργία θετικής, εποικοδομητικής και με εμπιστοσύνη σχέσης με τον καθοδηγούμενο. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να έχει ανοιχτό μυαλό, ευέλικτη προσέγγιση και να διασφαλίζει ότι η διαδικασία καθοδήγησης γίνεται σύμφωνα με τις ανάγκες του καθοδηγούμενου, τα ενδιαφέροντά του, τις ικανότητες και προσδοκίες του. Αφήστε το παιδί να υποδείξει την στιγμή που θέλει να μοιραστεί πράγματα, αλλά και το μονοπάτι εξέλιξης της διαδικασίας καθοδήγησης. Σε αυτό μπορεί να περιλαμβάνονται τροποποιήσεις στους στόχους, στα περιεχόμενα, στις μεθοδολογίες και/ή στις δραστηριότητες κάθε συνάντησης, ώστε να ενισχυθεί η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα της καθοδήγησης. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η συγκεκριμένη οδηγία θα πρέπει να απορριφθεί – πάντοτε θα συνοδεύει κάθε μονοπάτι καθοδήγησης, ακόμα και αν εν τέλει το κάθε μονοπάτι είναι μοναδικό.
Κάθε μονοπάτι καθοδήγησης είναι μοναδικό και αυτό είναι που το κάνει πολύτιμο. Επομένως, δεν θα προταθούν δομημένες, υποχρεωτικές δραστηριότητες για τις 9 συναντήσεις της καθοδήγησης. Αντ’ αυτού προτείνουμε την παροχή προτάσεων για τον ΕΟΦ και για τον καθοδηγούμενο τις οποίες θα πρέπει να σκεφτούν και να εφαρμόσουν, με την ευελιξία και την προσαρμογή που χρειάζεται.
Για αυτήν την συνάντηση, η πρόταση για τον ΕΟΦ είναι να εστιάσει στην συζήτηση σχετικά με:
Μέρος Α
- Ανασκόπηση των εμπειριών από προηγούμενες συναντήσεις – σημαντικά θετικά στοιχεία, τι χρειάζεται αλλαγή/βελτίωση, συναισθηματική κατάσταση κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας των συναντήσεων.
- Βοήθεια για την ανάπτυξη ενός επιτεύξιμου σχεδίου δράσης και υποστήριξη της εφαρμογής του (σχετικά με τα ζητήματα που έχουν συζητηθεί έως τώρα): παροχή υποστήριξης για τον εντοπισμό των στόχων, επισήμανση των πρωτοβουλιών/δράσεων, καθορισμός σημαντικών βημάτων για την επίτευξη των στόχων, καθορισμός των στρατηγικών παρακολούθησης.
- Παροχή εποικοδομητικών παρατηρήσεων (feedback).
- Εντοπισμός δυνατών σημείων και επιτευγμάτων και διερεύνηση επιλογών.
- Εκπαίδευση σε συγκεκριμένους τομείς δυσκολίας/αναγκών, εάν χρειάζεται.
- Δημιουργία ευκαιριών για τους καθοδηγούμενους για την απόκτηση εμπειρίας.
Μέρος Β
- Διαχείριση οικονομικών/χρημάτων
a. Υποστήριξη για
i. την ανάπτυξη στρατηγικών ενδοπροσωπικής ενίσχυσης
ii. τον εντοπισμό σημαντικών στόχων, προκλήσεων και ευκαιριών που σχετίζονται με τις δεξιότητες οικονομικών/διαχείρισης χρημάτων τις οποίες θέλει να αναπτύξει ο καθοδηγούμενος
iii. τη δημιουργία ενός σχεδίου και την εφαρμογή της στρατηγικής που επιλέχθηκε (π.χ. άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού, εφαρμογή ενός συστήματος μικρής αποταμίευσης, αποταμίευση για την αγορά κινητού τηλεφώνου ή άλλης τεχνολογικής συσκευής)
iv. τη δημιουργία και εφαρμογή μιας στρατηγικής παρακολούθησης που διασφαλίζει μια «υγιή» στρατηγική διαχείρισης χρημάτων
- Αναζήτηση ιδεών σχετικά με πιθανούς κινδύνους, δυσκολίες/εμπόδια για την επίτευξη του σχεδίου
- Εντοπισμός πιθανών λύσεων για την υπερνίκηση δυσκολιών
A. Προώθηση αυτονομίας
a. Από κοινού καθορισμός μιας αυτοματοποιημένης διαδρομής
i. Εντοπισμός βασικών τομέων
ii. Εντοπισμός βασικών δεξιοτήτων/γνώσεων που θα αναπτυχθούν
iii. Διασφάλιση υποστήριξης για λάθη, δυσαρέσκεια και/ή αντίσταση στην αλλαγή
b. Περιθώριο εξερεύνησης εαυτού
i. Εάν κρίνεται κατάλληλο, ενθαρρύνετε τις «αντισυμβατικές» λύσεις
ii. Παροχή υποστήριξης όταν χρειάζεται, χωρίς όμως να υποκαθίσταται ο καθοδηγούμενος
iii. Μην επιδεικνύετε μια στάση «τα ξέρω όλα»
1. Εφαρμογή μιας θετικής διάδρασης και τρόπου επικοινωνίας
a. Δικαίωμα να μην αποκαλύπτετε πράγματα
2. Διασφάλιση ότι χρησιμοποιείτε επαρκείς στρατηγικές διαπραγμάτευσης
c. Βοήθεια δημιουργίας στρατηγικών ενδοπροσωπικής ενίσχυσης
B. Διαχείριση οικονομικών/χρημάτων
- «Ο τρόπος διαχείρισης των οικονομικών μου είναι…»
Αιτιολόγηση: Είναι σημαντικό ο καθοδηγούμενος να γνωρίζει τον κυρίαρχο τρόπο διαχείρισης των οικονομικών του και να κατανοεί την επίδραση που αυτός θα έχει στα οικονομικά του, να μπορεί να καθορίζει και να εφαρμόζει μέτρα για τη βελτίωση της αυτοπεποίθησης και θετικές στρατηγικές σχετικά με τη διαχείριση και αποταμίευση χρημάτων.
Για την επίτευξη των παραπάνω, προτείνουμε ο ΕΟΦ και ο καθοδηγούμενος να επιλέξουν 3 περιπτώσεις που έχουν περιγραφεί από τον καθοδηγούμενο στις προηγούμενες συναντήσεις κατά τις οποίες η διαχείριση των χρημάτων αποτελούσε σημαντικό στοιχείο για τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν και για κάθε μια θα ακολουθήσει ανάλυση της διαχείρισης που πραγματικά εφαρμόστηκε.
Λάβετε υπόψη σας ότι η ανάλυση θα πρέπει να εστιάζει σε εποικοδομητικά και θετικά στοιχεία και όχι να κρίνει και/ή σχολιάζει τις αρνητικές/λιγότερο αποτελεσματικές ενέργειες που έγιναν – αυτό ισχύει και για τους δύο (ΕΟΦ και καθοδηγούμενος)! Η ιδέα είναι να εντοπίσουν τις βασικές/ανάγκες στοιχεία για τη βελτίωση και καθορισμό μιας στρατηγικής που θα βοηθήσει τον καθοδηγούμενο να δράσει με βάση τις δυσκολίες/ανάγκες του. Άλλες δυνατότητες διαχείρισης της κατάστασης θα πρέπει επίσης να αναλυθούν!
- «Τι θέλω να κάνω με τα λεφτά μου;» Προσομοίωση διαφορετικών καταστάσεων όπου η διάθεση χρημάτων απαιτείται/ή όπου ο καθοδηγούμενος επιθυμεί να διαθέσει χρήματα.
Αιτιολόγηση: Η επίγνωση του τρόπου αποταμίευσης και/ή λήψη έξυπνων αποφάσεων σχετικά με τα χρήματα δεν επαρκούν για τη διασφάλιση ότι, σε μια δεδομένη κατάσταση, ο καθοδηγούμενος είναι προετοιμασμένος να δράσει όπως είχε σχεδιάσει (π.χ. να λάβει έξυπνες αποφάσεις και όχι να βιαστεί σε μια επιπόλαιη/συναισθηματική απόφαση). Συνεπώς, είναι σημαντική η προσομοίωση καταστάσεων στις οποίες υπάρχει έντονη επιθυμία αγοράς ενός είδους, μικρής επιθυμίας αλλά ανάγκης για αγορά και άλλων (η απόφαση σχετικά με τις καταστάσεις πρέπει να ληφθεί από κοινού).
- «Στρατηγικές ενδοπροσωπικής ενίσχυσης»: Προσομοίωση δύσκολων, συναισθηματικά απαιτητικών αλλά και θετικών καταστάσεων σχετικά με τη διαχείριση χρημάτων.
Η διαπροσωπική επιβράβευση από τον καθοδηγούμενο προς τον εαυτό του μπορεί να είναι: «Πολύ καλά! Είμαι φοβερός!» ή «Τα κατάφερα! Θα επιβραβεύσω τον εαυτό μου βλέποντας μια ταινία με φίλους!»
Αιτιολόγηση: Η συνάντηση είναι ιδιαιτέρως απαιτητική για την πλειονότητα των καθοδηγούμενων. Είναι απαραίτητο ο καθοδηγούμενος να αναπτύξει ισχυρές στρατηγικές ενδοπροσωπικής ενίσχυσης για την αντιμετώπιση όλων των προκλήσεων με δυναμικό τρόπο. Για την επιμόρφωση πάνω σε αυτές τις δεξιότητες προτείνουμε ο ΕΟΦ και ο καθοδηγούμενος να εξασκηθούν χρησιμοποιώντας τεχνικές προσομοίωσης, διαφορετικές καταστάσεις, αντιδράσεις και αποτελέσματα – ο βασικός στόχος είναι η ενίσχυση της αποδοχής, του θετικού τρόπου αντιμετώπισης και των δυνατών σημείων του καθοδηγούμενου.